Wat is dat eigenlijk, een crisis? Een definitie! Een zware noodsituatie, waarbij het functioneren van een stelsel, zoals bijvoorbeeld het bankenstelsel, ernstig verstoord raakt. Een moment van de waarheid, waarop beslissingen genomen moeten worden die van grote invloed zijn op de toekomst. En een recessie? Een cijfer? De groei van het bruto binnenlands product is gedurende twee opeenvolgende kwartalen negatief.
Enkele mensen hebben deze begrippen bedacht en de wereld in geslingerd en vele mensen nemen ze klakkeloos over, want we zijn nu eenmaal kuddedieren, die goed zijn in papegaaien.
Het is net alsof het ons allemaal overkomt. Alsof we er niets aan kunnen doen. Alsof de stelsels die we zelf bedacht hebben er met ons vandoor gaan zonder dat we er nog invloed op hebben. Als we onszelf wegdenken, zou er nooit een crisis zijn. Wij veroorzaken die zelf, maar weten niet hoe we dat doen. Niemand, met uitzondering van enkele verlichte geesten waar niemand naar luistert, heeft deze crisis, deze recessie aan zien komen. Merkwaardig. Wij kennen de werking van onze eigen systeempjes niet meer. Misschien moet het allemaal weer wat simpeler, zodat we het zelf weer begrijpen. ‘Je kunt niet uitgeven wat je niet hebt,’ zei mijn moeder altijd. Ze spaarde voor ze iets kocht. Wij hebben van de banken geleerd, dat het beter is eerst te kopen en dan pas te sparen. We hebben geleerd met schulden te leven. Hoe meer schuld, hoe rijker je bent. Schuld is een statussymbool geworden. Wij hebben ons dat wijs laten maken door enkele graaiers, die nog nooit van het begrip solidariteit gehoord of dat wel heel erg diep weggedrongen hebben. Mensen , die voor zichzelf een zo groot mogelijk deel van de gezamenlijke koek willen hebben. Nooit genoeg. Altijd meer. Ten koste van alles. Het zijn mensen die dat doen. Geen stelsels of systemen. Omdat we het wel leuk vonden hebben we die mensen hun gang laten gaan. We spiegelen ons aan de verkeerde categorie. De rijken, de machtigen, de hebbers. Daarom gaat het mis. En als het mis gaat zijn de rijken, de machtigen, de hebbers in geen velden of wegen te bekennen. Dan worden de volgers, de kuddedieren, het slachtoffer. Die verliezen hun baan, omdat er anders niet meer verdiend wordt. De aandeelhouders willen winst. Het zou mooi zijn als dat streven gepaard zou worden met verantwoordelijkheidsgevoel. Medeverantwoordelijk zijn we allemaal.
