Wednesday 4 April 2012

J.L. Heldring stopt

Even stilstaan vandaag bij het feit dat Jérôme Louis Heldring , bijna 95 jaar oud, aangekondigd heeft te gaan stoppen met zijn column in de NRC. Zijn laatste column verschijnt aanstaande donderdag en zaterdag zal de NRC uitgebreid aandacht besteden aan het vertrek van Heldring. Dat worden dus bewaarexemplaren. Sinds januari 1960 neemt Heldring op eigenzinnige wijze de rubriek Dezer Dagen voor zijn rekening. Een aantal uitgangspunten kleuren zijn bijdragen. Hij probeerde vooral om de Nederlanders te betrekken bij de wereld om hen heen, maar had geen illusies over de effectiviteit van zijn columns. Naties willen zich, net als mensen, alleen maar van elkaar onderscheiden en dat leidt tot navelstaren, agressie en oorlog. Deze onderscheidingsdrift maakt volgens hem ook de eenwording van Europa tot een lastig, zo niet onmogelijk verhaal. Columnisten zijn er niet om oplossingen aan te dragen, maar juist om vragen te stellen en daardoor wellicht het nadenken over aangesneden kwesties te bevorderen. Geen uitroeptekens, maar vraagtekens. Het is moeilijk om jarenlang twee keer per week origineel te zijn. Herhalingen zijn niet te voorkomen. Heldring heeft zich jaren geleden al afgevraagd wanneer hij te oud zou zijn geworden om zelf te beoordelen of hij niet te oud was om zijn columns te blijven schrijven. Dat moment heeft hij nooit bereikt, want hij heeft nu zelf besloten ermee te stoppen. Dat zal menig, vooral links, jongmens plezieren, want zijn invloed, vooral op beleidsmakers, was hen al meer dan vijfentwintig jaar een doorn in het oog. Wat wilde deze rechtse ouwe lul eigenlijk nog? De verloedering van de taal aan de kaak stellen bijvoorbeeld. Dat deed hij jarenlang, maar uiteindelijk is hij daar ook maar mee gestopt. Hij zou zich gruwelijk ergeren aan televisiecommentatoren die de plek op de zere vinger menen te moeten leggen of aan het feit dat bij 1 tegen 100, waar Heldring waarschijnlijk nooit naar gekeken heeft, blijkt dat zo’n 20% van de Nederlandse bevolking niet meer blijkt te weten wat de uitdrukking ‘op de koffie komen’ betekent. Een van de lezers van NRC gaf als commentaar op de website dat de bezonken stijl van Heldring ook niet zo goed meer paste in de nieuwe NRC - stijl van onbekommerde rakkers. De vraag is of dat een compliment is voor de krant. Voor de hoofdredacteur van NRC kwam de aankondiging van Heldring toch nog als een verrassing. Waar Heldring zelf van mening is dat hij niet moet vervallen in een herhaling van de naar zijn mening uitgekauwde thema’s , had hij in de ogen van de hoofdredacteur nog wel even door kunnen gaan. Maar, zo zegt Heldring zelf, de inspiratie ontbreekt hem. Een bekend gevoel voor menig schrijver. Voor wie doe je het eigenlijk? Een journalistiek monument verdwijnt en dat is altijd jammer.