Zwemmen en geloven

Zondag. De dag des Heren. Rustdag. Merkwaardig genoeg de dag waarop de katholieke dienaren des Heren op aarde hard werken en hun geld verdienen met het opdragen van missen en het collecteren onder de gelovigen. Zelf zit ik zelden op zondag in de kerk. Ik kom er bij bruiloften en begrafenissen. Die vinden zelden op zondag plaats. Eerlijk gezegd oefent de kerk voor het overige weinig aantrekkingskracht op mij uit. De kerk is, net als alle organisaties op deze wereld, een lege huls. Het zijn mensen die ook deze huls vullen. En van een aantal van die mensen word ik niet bepaald vrolijk. Een deken, die een losbandig leven leidt in Limburg. Een bisschop die dat in de doofpot duwt. Een andere bisschop die de holocaust ontkent. Weer een andere bisschop, dit keer in Brazilië, die vindt dat artsen die een abortus uitgevoerd hebben bij een 9-jarig verkrachtingsslachtoffer niets meer in de kerk te zoeken hebben. Het vaticaan, dat een opmerkelijke rol speelt bij de euthanasie van een vrouw in Italië die jaren in coma lag. In welke wereld leven die mensen eigenlijk? Ook de nieuwe gedeputeerde in Limburg, ex - kamerlid Jos Hessels, worstelt. Hij zegt zich altijd te hebben opgesteld als het meest katholieke kamerlid, maar daarvoor nooit enige waardering vanuit de kerk te hebben ondervonden. Zat hij daarop dan te wachten? Hoezo scheiding van staat en kerk? In zijn ogen faalt de kerk bij het binnenhouden van mensen. Het is een dwangbuis. Hessels’ motto luidt: ‘Liever vergiffenis dan toestemming.’ Dat is typisch katholiek. Het berouw komt na de zonde en de Heer is vol van genade en schenkt altijd vergiffenis. Dus doe maar wat. De wereld zit echter ook vol met stenengooiers. Mensen die het weten, die nooit een fout maken, die nooit falen. Die net doen alsof ze ons houvast kunnen bieden. Frans Timmermans, onze staatssecretaris voor Europese Zaken roept ons op de moed te hebben om genuanceerd en behoedzaam te zijn en de schoonheid weer te zien van wederzijds respect. Een nieuw ethisch reveil, deze keer van de PvdA. Het is niet de kerk, het zijn waarden waar het om gaat. Het gaat niet om de kerk, het gaat om geloof. Vrijdag is Patricia de Martelaere, hoogleraar filosofie in Brussel en Leuven, overleden. Te jong, op 51-jarige leeftijd. In 2001 verzorgde ze de Titus Brandsma lezing met als thema ‘Wie is er bang voor de dood?’ Geloven vergelijkt ze in die lezing met zwemmen. Beide moeten we leren. Leren vertrouwen op de dragende kracht van het water. Niet spartelend naar houvast zoeken, maar vol vertrouwen de kant los durven laten en ervaren dat zwemmen niet meer is dan drijven. Ook al kun je zwemmen, je weet nooit hoe goed of hoe lang je dat kunt. En je weet ook niet in welke woeste wateren je terecht komt, zodat je het misschien toch net niet haalt. Geloven en zwemmen bestaan in essentie uit het vermogen om los te laten. Het vermogen om te genieten zonder gehechtheid.