Afgelopen zaterdag las ik een column van Govert Derix in de krant. De kop erboven luidde: “Twintig centimeter per uur”. Die verwijst naar het feit, dat planten en dieren zich al veertig jaar met gemiddeld twintig centimeter per uur naar koelere gebieden verplaatsen. De les is, dat de natuur geen nieuwsberichten nodig heeft om in beweging te komen, dat ze weet wat ons boven het hoofd hangt en dat wij mensen achter de feiten aan lopen en het uiteindelijk zullen afleggen tegen de trage krachten van de natuur. Derix kijkt naar de aarde vanuit het perspectief van een buitenaardse beschaving die ons wellicht ooit zal beschrijven als het dier dat niet toekwam aan wat echt noodzakelijk is.
Die zienswijze is schitterend verbeeld in een film van Coline Serreau met de titel La Belle Verte. Mila, kleindochter van een aardse moeder wil, als enige van de bewoners van een verre planeet, wel terug naar de aarde. Wat ze daar aantreft maakt haar niet vrolijk. De vervuilde lucht maakt alle mensen ziek. Het water is niet te drinken(dat deed me onmiddellijk denken aan de documentaire Gasland van Josh Fox die ook zo mooi laat zien hoe de natuur met behulp van de orkanen Rita en Katrina het door mensen in zee gedumpte afval terugbezorgt waar het vandaan kwam), als je geen geld hebt, heb je niets, als je geen documenten hebt, besta je niet. Is lippenstift een medicijn om van je te laten houden? La Belle Verte is de moeite van het bekijken meer dan waard. Doen dus!
Govert Derix komt tot de conclusie, dat we behoefte hebben aan mondiale beslissingsstructuren met een verantwoorde blik op de lange termijn. Ik ben dat hartgrondig met hem eens. Tegelijkertijd leveren wij hier echter achterhoedegevechten over het afstaan van een beetje soevereiniteit aan Europa. Als je ons zo bezig ziet, zou je bijna gaan geloven dat de Maya’s gelijk gaan krijgen met hun voorspelling dat – om het met Derix te zeggen – het ruimteschip aarde op 21 december aanstaande uit de bocht zal vliegen. Er is dringend behoefte aan een Nieuw Geloofwaardig Toekomstvisioen, zegt Derix.
Chaos voor wedergeboorte, zo noemt een van Mila’s zonen het tijdperk waarin de bewoners van de verre planeet in La Belle Verte afgerekend hebben met de vervuilers en de uitbuiters. Een totale , vreedzame boycot van alle producten, die bijdragen aan de vervuiling van de aarde en tot stand gekomen zijn door uitbuiting van mensen, behoorde tot de strategie. Het doet denken aan Rousseau. Het klinkt romantisch. Wij kunnen echter niet terug. We gaan vooruit, maar niet alles wat we vooruitgang noemen is dat ook daadwerkelijk. Vervuiling , uitbuiting, bewuste misleiding en eigen-volk-eerst-denken zijn misdaden tegen de menselijkheid. Wij zouden er goed aan doen onze kennis en kunde in te zetten voor een verantwoord beheer van de aarde, voor het herstellen van verstoord evenwicht. Dat heeft alles te maken met macht en verantwoordelijkheid.
