Zorg en Dwang

Vandaag behandelt de Tweede Kamer het wetsvoorstel Zorg en Dwang. De bedoeling van dat wetsontwerp is het gebruik van vrijheidsbeperkende middelen in de zorg aan banden te leggen. Wat zegt zo’n wetsvoorstel over onze samenleving? Waarom hebben wij een wet nodig die vrijheidsbeperking in de zorg beperkt? Kennelijk omdat we de neiging hebben om de vrijheid van mensen die zorg behoeven te beperken. Ze moeten zogenaamd tegen zichzelf beschermd worden. Vooral dementerende ouderen dwalen, vallen, schreeuwen, slaan en bijten. Zorg en dwang. De combinatie van die begrippen bezorgt mij rillingen. Ik heb steeds gedacht dat zorgen voor iemand betekent aandacht hebben en geven. Maar aandacht is een luxegoed geworden, aandacht kost tijd. Tijd is geld. Geld hebben we niet meer. Dus binden we ze vast. Dementie - organisaties vinden dat achterhaald, niet meer van deze tijd. Van welke tijd was het dan wel? Hebben wij het ooit normaal gevonden, dat we zorgbehoevende mensen vastbinden?

Ook thuiszorginstellingen mogen, als de wet aangenomen wordt, ouderen gaan fixeren. Zorginstellingen mochten dat al. Ouders, thuiszorgers van het eerste uur, ook. Die fixeren baby’s en kleuters. Hun vrijheid wordt al vanaf de box beperkt. Later nemen die kinderen wraak en binden hun ouders vast. Zo gaat dat in het leven. Je krijgt wat je geeft. Vroeger had je geen tijd voor mij, nu heb ik geen tijd voor jou. Van zorginstellingen, waar zorgprofessionals werken, zou je mogen verwachten dat ze wel tijd hebben. Ze zijn er toch gekomen om de ouders uit de wraakzuchtige klauwen van hun kinderen te redden. Wil ik nog oud worden met het vooruitzicht dat er ’s ochtends zo’n wraakzuchtige verzorgende komt om me los te maken van mijn bed en me vervolgens in een stoel vast te binden, zodat ik rustig af kan wachten tot de avonddienst me weer op bed fixeert? Is het een wonder, dat dementerende ouderen daar onrustig van worden?

Waar tijd geld wordt, wordt aandacht duur en zorg dwang. We worden steeds ouder . Naar verwachting verdubbelt het aantal dementerende ouderen de komende jaren. De werkeloosheid stijgt ook met sprongen. Massa’s mensen hebben hun tijd niet meer nodig om geld te verdienen. De druk is van de ketel, ze hebben de tijd terug gekregen. Als we die nu eens zouden vragen om twee dagen per week zorg te verstrekken. Elke werkeloze adopteert een dementerende oudere. Ongeveer net zoals de opa’s en oma’s enkele dagen in de week de zorg voor hun kleinkinderen op zich nemen en hen geven wat ze hun kinderen veelal onbewust onthouden hebben, toen hun tijd nog geld was. Hoe langer ik erover nadenk, hoe groter het gevoel van plaatsvervangende schaamte wordt over een land dat een wetsvoorstel Zorg en Dwang nodig blijkt te hebben.

Twee tandenborstels

Ik heb twee tandenborstels en wel vier scheerapparaten. Dat blijkt levensgevaarlijk. Mocht ik ooit in een uitkeringssituatie terecht komen en een fraudecontrole aan huis krijgen, dan heb ik heel wat uit te leggen. Ik moet een verklaring hebben voor die twee tandenborstels. Want dat is toch niet normaal. In Den Bosch heeft een meneer verklaart dat hij ’s morgens zijn tanden met de ene en ’s avonds met de andere borstel poetst. De controleur kon ermee leven, want het zou zo maar waar kunnen zijn. Bruikbare smoes dus. Voor die vier scheerapparaten moet ik nog iets bedenken. De smoes van de tandenborstels is niet bruikbaar, want ik scheer me maar een keer per dag en er zijn zelfs dagen dat ik het scheren helemaal oversla. Het zal niet meevallen de aanwezigheid van vier van die apparaten in mijn huis voor de controleur aannemelijk te maken. Het zal uitgekamd worden op zoek naar medegebruikers. Over kammen gesproken, daar heb ik er ook meer van. Verdacht. Ik heb ook meer dan zeven onderbroeken, sokkenparen en overhemden. Mijn kleerkast puilt uit van de kostuums, pantalons en colbertjes. Hoe kan ik in vredesnaam ooit aannemelijk maken dat ik die allemaal zelf draag? Om van mijn talrijke paren schoenen maar helemaal te zwijgen. Als ze komen controleren doe ik er goed aan alles te filmen. Iemand die alles wat de controleur doet opneemt heeft immers niets te verbergen, beweert de controleur uit Den Bosch. Wat daar de logica van is ontgaat mij volledig, maar het schijnt te werken. De gemeente mag tegenwoordig ook gratis in het kadaster kijken en ook de gegevens over stroom- en waterverbruik opvragen. De controleurs hoeven eigenlijk niet eens meer de deur uit. Als we nu gewoon elk huishouden waaraan een uitkering verstrekt wordt verplichten mee te werken aan het plaatsen van een aantal bewakingscamera’s , dan zijn die huisbezoeken helemaal overbodig. De staatssecretaris hoeft dan ook niet meer mee te lopen om eens een dagje van het veldwerk te proeven en gelegitimeerd in andermans privésfeer te neuzen. Hij kan dan rustig in Den Haag blijven en daar luidkeels verkondigen dat we toch beter af zijn met een samenleving die op vertrouwen gebaseerd is.