Wednesday 5 October 2011

De volgende stap

Het kapitaal heeft het verbruid. Het heeft ons in een crisis gestort, waarvan het dieptepunt nog niet bereikt is, want de speculanten gaan rustig verder met in hun vuistje lachen en verdienen aan het onvermogen van de politiek. Groeien, groeien, groeien en de staatskas vullen met geleend geld. Besturen op de pof. Het kan, want de groei staat garant voor de aflossing en de rente. Nu groeien we niet meer. We krimpen. Te beginnen met het volk. Niet dat we korter worden. We worden ouder, er worden minder kindertjes geboren. En omdat oude mensen nog niet het eeuwige leven hebben zullen we met minder zijn. Economisch groeien doen alleen nog landen , waar arbeid betaalbaar is gebleven, waar de staat (nog) niet zo goed voor de burgers zorgt en familie en religie nog een rol van betekenis speelt. Soms op het fanatieke af. Bij ons niet meer. Dus gaan we ook economisch krimpen. We spartelen nog wat tegen, maar het gaat onvermijdelijk gebeuren. Recessie.

De arbeid moet – zo wil het de politieke traditie - het stokje van het kapitaal overnemen. Zes PvdA – afdelingen, waaronder Maastricht, riepen verleden week dat het tijd is voor een koerswijziging. Cohen haalt ook al niet uit de partij wat er in zit. Wat zit er dan in? Aardige, goed opgeleide, goed willende mensen, die het ook niet meer weten en dus terug willen naar het bekende, naar de linkerflank. Of dat de goede beweging is? Weinig vernieuwend. De arbeid dus ook al in crisis. Zij is sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw de weg al kwijt. De muur viel. Het communisme stortte – met de Sovjet-Unie – in elkaar. Einde koude oorlog. Communistische partijen verdwenen. De laatste communist in Limburg was Chris Horselenberg in Brunssum. Iedereen na hem schoof onder druk van de publieke opinie naar het midden op. Zo ook en vooral de Partij van de Arbeid. Met communisme was ook socialisme een vies woord geworden. De arbeiders hadden het inmiddels goed. Het doel was bereikt, de beweging voor de emancipatie van de arbeid overbodig. Het ging de arbeid niet meer om vechten, maar om houden wat verworven was. De staat had goed voor zijn burgers gezorgd. Geen behoefte meer aan familie of religie. Einde rode familie, voortschrijdende secularisatie. Socialisme werd sociaal - democratie en niemand wist meer waarover het ging. De kerk kreeg inmiddels ook een klein imago probleem. Alleen die verdomde buitenlanders bedreigen de welvaart van de arbeiders nog en dus stemmen die massaal op de PVV.

Aan de politieke stoelendans tussen kapitaal en arbeid komt een eind. Wat is de volgende stap? Er is behoefte aan een beweging, die een einde maakt aan het beleggen en speculeren, aan de virtuele economie. Een beweging, die ervoor pleit de voedselproductie wereldwijd te nationaliseren en in eigen land begint. Niemand sterft op onze wereld nog van de honger, want dat is niet nodig! Een beweging, die duidelijk maakt, dat we het alleen nog samen op kunnen lossen. Dat het niet meer kan gaan om zoveel mogelijk krijgen en daarvan iets weggeven, maar dat het moet gaan om delen. Om wereldwijd eerlijk delen. Als we nu geen verstandige keuzes maken is het nog maar helemaal de vraag of de ontwikkelingslanden, zoals wij die hier - hautain als we zijn - blijven noemen, ons de hulp zullen geven die we nodig hebben om te overleven. Na communisme, socialisme en kapitalisme is het tijd voor idealisme.

Het gouden kalf en de angstput

Er is nogal wat ophef over de speech van Nasrdin Dchar , geboren en getogen in Steenbergen, bij gelegenheid van het in ontvangst nemen van een gouden kalf voor zijn acteerprestatie in de film Rabat. Hij noemde minister Verhagen en meneer Wilders met name. De speech was voorbereid en uit het hoofd geleerd. Dus noemde hij die namen niet toevallig. Dchar maakte bewust van de gelegenheid gebruik om te waarschuwen tegen de gevolgen van de angst voor het vreemde, het onbekende. Bange mensen, zo laat hij ons weten, zijn makkelijk te beïnvloeden.

Verhagen heeft zijn vermelding in de speech waarschijnlijk te danken aan het feit dat hij uitgesproken heeft van mening te zijn, dat de multiculturele samenleving mislukt is. Wilders aan het feit dat hij de bestaande onzekerheid en angst onder de bevolking handig politiek exploiteert en zo Verhagen, die toch stemmetjes voor het CDA moet zien vast te houden, min of meer tot deze uitspraak dwong.Ik heb al eerder geschreven, dat de multiculturele samenleving niet mislukt is. Die bestaat gewoon en zal altijd blijven bestaan . Over 500 à 1000 jaar zijn we allemaal moccakleurig. Wat mislukt is, is de politiek ten aanzien van een steeds opener, mobieler en veelkleuriger wordende samenleving. Die politiek heeft daardoor op incestueuze wijze de PVV gebaard.

Wat ook dreigt te mislukken is het kapitalistisch systeem, gebaseerd op de vrije markten. Ik moest denken aan Henk Hofstede, die in 1992 – vlak na de ineenstorting van de Sovjet-Unie stelde dat ze in het oosten muren hadden om mensen binnen te houden en in het westen bezig waren ze op te bouwen om mensen buiten te houden, dat een wereld met muren geen houdbare wereld is en dat geven niet voldoende is, omdat we zullen moeten delen. Profetische woorden, die na bijna twintig jaar wel erg actueel zijn. Och, wat hadden we een lol toen het communistische systeem in elkaar donderde. Met de mislukking werden ook meteen de ideeën en de dromen , die aan de basis ervan lagen, bij het oud vuil gezet. Ik ben benieuwd of iets soortgelijks gaat gebeuren met de ideeën en de dromen die te grondslag lagen aan het kapitalistisch systeem, nu dat in volle omvang zijn zwakheid toont. Zelfs de Tea Party in Amerika is tegen het kapitalisme. Voor de oplossing van dat probleem engageert ze zich politiek met de meest conservatieve, rechtervleugel van de republikeinen. Dat vind ik zeer geloofwaardig! Ze denken vast, dat je mensen alles wijs kunt maken! Onbegrensde mogelijkheden om de zaak te besodemieteren en er zelf beter van te worden!

In Amerika is sedert een paar weken ook de #OccupyWallStreet beweging actief. Die hebben geen panklare politieke oplossing voor de problemen, maar dromen van een andere, betere wereld. Idealisten. We hebben juist nu die nieuwe dromen over hoe de wereld er uit zou kunnen zien hard nodig. Nodig om richting te geven aan het ontwerpen van een nieuwe wereldorde.

Nasrdin Dchar heeft ook een droom gehad en zich niet bang laten maken. Ik hoop dat zijn gouden kalf niet zal verdrinken in de put van angsten, maar een glimmend symbool zal zijn voor de kracht van de droom en van de noodzaak vooral te blijven dromen.