Willem van Oranje werd op 10 juli 1584 in Het Prinsenhof te Delft vermoord door Balthasar Gerards, die eigenlijk Gérard heette, uit Frankrijk afkomstig was en in de Delftse herberg ‘De diamant’ verbleef onder de schuilnaam François Guyon . Slachtoffer en dader zijn bij de politie bekend. Het motief voor de moord eveneens. Willem leidde de opstand tegen de koning Filips II van Spanje. De tachtigjarige oorlog ( 1568 – 1648 ) was het gevolg. Op 15 maart 1580 verklaarde Filips II Willem van Oranje daarom vogelvrij. Hij spraak een soort katholieke fatwa uit. Twee kogelinslagen in de muur zijn de stille getuigen van de gevolgen daarvan. De dader werd gegrepen en na stevige foltering door het gerecht tot het schavot met een schepje er bovenop veroordeeld: ‘omme aldaer eerst zijn rechterhant, daer hy het voorsz. verradisch moordadighe feyt mede bedreven heeft, met een gloeyende toesluytende yzer geschroyet ende afghebrant te worden, ende dat daer naer met gloeyende tanghen tot ses reysen ende verscheyden plaetsen so aen aermen, beenen, en t'gheen daer sijn lichaem meest met vleesch becleedt is, het vleesch uutgebrant en afghenepen sal worden, ende dat hij daer nae levendich aen vier quartieren ghehouden sal worden, beghinnende van onderen ende ten laesten hem den buijck opgesneden ende zijn hart levendich uuijtgenomen ende in sijn ansichte geworpen ende daernae zijn hooft affgehouden zal worden ende dat zijn vier quartieren opten bolwercken van der Haechpoorte, Oostpoorte, Ketelpoorte ende Waterslootschepoorte deser stede uuijtgehangen ende zijn hooft opte Schooltoorn achter het logement des voornoemden heeren Prince op een staecke gestelt, sullen worden, verclarende alle syne goeden geconfisqueert ten proffijte van den Heer’.
De gaten die de loden kogels uit de radslotpistolen in het stucwerk van de muur geslagen hebben zijn in de loop der eeuwen wat groter geworden door geboor van nieuwsgierige menselijke vingers. Volgens vele geschiedenisboeken sprak Willem nog enkele laatste woorden . ‘Mijn God, heb medelijden met mij en met dit arme volk’. Nu we met zijn allen in een stevige crisis verkeren zijn er kennelijk twijfels gerezen. God had geen medelijden met Willem en heeft het nu ook niet meer met het arme volk. Dus was een reconstructie noodzakelijk. Vast stond, dat Willem door Balthasar omgelegd was. Aangetoond kon worden dat de muur waarin de kogelgaten zitten er in 1584 ook al stond. Deskundigen hebben met vergelijkbare wapens als die van Gerards verder kunnen bewijzen, dat de kogels, die in Willems lichaam binnendrongen dit ook weer hebben kunnen verlaten om daarna de inslagen in de muur te veroorzaken. De meest markante conclusie van het cold case team is echter dat Willem van Oranje geen woord meer heeft gesproken, omdat hij op slag dood moet zijn geweest.
Eeuwen hebben wij derhalve ten onrechte geloofd, dat God, op voorspraak van ons Koningshuis, medelijden zou hebben met ons, zijn arme volk, dat de koning van Hispanje , samen met Willem, nog altijd in zijn volkslied eert. Waar een cold case team al niet goed voor is!
