Angst en geld regeren de wereld

In Amerika zijn de politici, die zich de laatste week als kleine kinderen gedragen hebben, het uiteindelijk eens geworden over de verhoging van het schuldenplafond. Daardoor kunnen de VS hun rekeningen blijven betalen. Als het land meer leent, dan moet er natuurlijk ook meer terugbetaald worden. Om dat te kunnen moeten de overige uitgaven teruggedrongen worden of de inkomsten, zeg maar de belastingen, verhoogd worden. Of natuurlijk beide. Zwart – wit gesteld willen de democraten in de VS de belastingen verhogen en de republikeinen de uitgaven verlagen. Uiteindelijk gaat het altijd om de vraag wie de rekening moet betalen voor het feit dat we met zijn allen meer uitgeven dan we verdienen.
In Europa is het al niet anders. Daar hebben de Ieren, de Portugezen en de Grieken zoveel schuld, dat ze niet meer in staat zijn om terug te betalen. Veertien andere Europese landen helpen drie andere uit de brand. Net als de Amerikanen, moeten die drie fors bezuinigen op de uitgaven en meer geld binnen zien te halen door staatseigendommen te verkopen en belastingen te verhogen. Mede omdat ze meehelpen aan de redding van de drie, komen Spanje en Italië nu ook in de problemen. De zogeheten financiële markten betwijfelen of ze hun schulden nog wel terug kunnen betalen. En dus moeten ze meer rente betalen over het geld dat ze lenen. En daardoor komt hun bijdrage aan de redding van de drie onder druk te staan. Daar moeten dan de overige elf weer voor opdraaien.
Wat mij betreft is het prima, dat de sterken de zwakken helpen.
Minder enthousiast ben ik over de rol van degenen die speculeren op wat er gebeurt en daar dik geld aan proberen te verdienen . En nog minder enthousiast ben ik over de banken.
Dat zijn al lang geen ondernemingen meer in de traditionele zin van het woord. Het zijn de staten, die de risico’s lopen. De staten houden de banken overeind en daardoor kunnen de banken leningen blijven verstrekken. Zo houden de banken de regeringen in een wurggreep. Dat is een gecompliceerd spel. Zo ondoorzichtig, dat onze Nederlandse bewindslieden het aan onze volksvertegenwoordigers niet meer goed kunnen uitleggen. Misschien willen ze het ook niet helemaal uitleggen. Want de vraag is of onze volksvertegenwoordigers nog wel zouden instemmen met hulp aan de economisch zwakkere landen, of ze nog wel solidair willen zijn, als ze weten dat we niet alleen extra op onze uitgaven moeten beknibbelen vanwege die solidariteit, maar ook nog eens extra moeten bezuinigen om garant te staan voor eventuele verliezen van de banken. Die banken dreigen namelijk gewoon met failliet gaan. Dan verliezen burgers hun spaarcenten en breekt de pleuris uit. Bankiers krijgen in ieder geval geen hesje met ‘werkt voor de samenleving’ erop.
Als wij de welvaart echt eerlijk(er) willen (ver)delen zullen we om te beginnen de tering naar de nering moeten zetten, zodat we minder hoeven te lenen. Bij die noodzakelijke stappen terug geldt ,wat mij betreft , nog altijd dat de kwaliteit van de samenleving bepaalt wordt door de wijze waarop wij met de zwakste omgaan. Vooral degenen die zich verrijkt hebben en nog steeds verrijken aan het spel op de financiële markten moeten, om de kwaliteit van de samenleving te kunnen handhaven, een dikke rekening gepresenteerd krijgen. Wij halen allemaal onze spaarcentjes weg bij de banken en stoppen ze weer in een oude sok. Dan kunnen de banken veilig omvallen of weer echt gaan ondernemen en dus ook risico lopen. Nu leunen ze achterover en leggen het probleem bij hun klanten, bij ons, neer. En onze leiders durven ons dat niet te vertellen. Solidariteit is onze enige redding op de lange termijn, maar de banken kunnen wat mij betreft barsten.