Maastricht & Euregio, culturele hoofdstad 2018

Ik moet het nog even hebben over Maastricht Culturele Hoofdstad 2018. Het bidboek voor dit miljoenenproject is verleden week gepresenteerd. En vanochtend staat er een commentaar van Anya Niewerra, de directeur van de VVV Zuid – Limburg, in de krant. ‘Wir werden wer’ is de boodschap. En dat gaat er bij menigeen in onze provincie maar moeilijk in, bescheiden als we zijn. Concrete projecten bevat het bidboek nog niet, want dat mag niet. Het gaat in dit stadium vooral om het idee, de format, de onderliggende gedachte, de programmalijnen. Waarom Maastricht en niet Den Haag, Utrecht, Eindhoven ( Brabantstad) of Friesland ? Omdat, zo zei de voormalig burgemeester van Aken, Jürgen Linden, deze stad, deze regio, deze Euregio een ‘alleinstellungsmerkmal’ heeft. Maastricht doet het niet alleen, we doen het samen. Samen met Aken, Luik en Hasselt. Samen met de Deutschsprachige Gemeinschaft. Wij zijn immers één Euregio! We moeten weliswaar nog wachten tot 2018, maar dan gaat het toch echt gebeuren. Wat jarenlang niet gelukt is, omdat niemand het echt wilde en er alleen maar lippendienst aan de Euregio bewezen werd, gaat nu in een keer wel gebeuren. Tussen 2017 en 2019 wordt de Europese identiteit hier geboren. Wie gelooft wordt zalig. Proefregio voor Europa. Europa in het klein. Vergeet het maar, want het hemd is nog altijd nader dan de rok. Europa drijft eerder uit elkaar dan dat het naar een eenheid groeit. In het groot en in het klein. De regeringsleiders bijeen in Brussel kijken altijd eerst naar het eigen land. En datzelfde doen de gouverneurs en Regierunspräsidenten. Als we het bijvoorbeeld over de top technologie regio hebben wordt er vanuit Zuid – Limburg niet naar de RWTH in Aken gekeken maar naar Eindhoven. Hoezo Euregio? 8 miljoen bezoekers. Voor elke geïnvesteerde euro krijgen we er zes terug. Eindelijk die Duitsers eens de grens overtrekken en naar Zuid – Limburg halen. Misschien lukt het al met de Floriade en het Wereldkampioenschap wielrennen? Maar dat is slechts voor even. Nee, de grote klapper wordt Maastricht & Euregio 2018. Ik hoop van ganser harte dat het gaat lukken , maar tegelijkertijd ben ik uitermate sceptisch. Dat mag natuurlijk niet, want we moeten met zijn allen enthousiasme uitstralen om de titel binnen te halen. De onderliggende mindset deugt echter niet. Als puntje bij paaltje komt zijn wij geen Europeanen, laat staan wereldburgers, maar Limburgers en Nederlanders. Wij laten de Grieken net zo makkelijk vallen als we die Belgen maar klunzen vinden, waar geen afspraken mee te maken zijn en die Duitsers maar vormelijke stijve harken. Wat in de afgelopen kwart eeuw niet gelukt is, gaat waarschijnlijk ook tussen 2017 en 2019 niet lukken. En als we het niet worden, valt sowieso alles in duigen. Dan is de externe motivatie verdwenen en moeten we helaas constateren dat er van intrinsieke motivatie geen sprake is. Ik hoop al jaren, dat ik op dit punt ongelijk heb.