Het jaar loopt ten einde. Tijd voor reflectie. De kerstdagen lenen zich daarvoor nu eenmaal goed. We trappen - tenminste als de omstandigheden het toelaten - even op de rem. Op de overwegend katholieke Filipijnen komt dat kerstgevoel al aan de oppervlakte zodra '-ber' in de maand is.
2016 stond op de Filipijnen toch vooral in het teken van de verkiezingen op 9 mei. Vijf kandidaten dongen naar het presidentschap. Miriam Defensor-Santiago is na de verkiezingen overleden. Ze was vooral populair onder de jongere kiezers. Menig Filipino vond haar een briljante vrouw en dat vond ze van zichzelf ook.
Ruim voor de verkiezingen leek er een gedoodverfde winnaar te zijn in de persoon van Jejomar Binay. De voormalig burgemeester van Makati, in die functie opgevolgd door zijn zoon, werd echter geveld door een corruptiezaak. Zijn zoon werd daarin meegesleurd. Mevrouw Binay werd ook verdacht van fraude. Na de verkiezingen nam de dochter het burgemeestersstokje over. Dat is typisch voor de Filipijnen. Er zijn hier geen gevestigde politieke partijen. Politieke dynastieen maken de dienst uit en ze zijn allemaal vooral bezig met zichzelf. Na de verkiezingen is het overigens opvallend stil geworden rondom de Binays. Zoals altijd worden de juridische procedures tot in het oneindige gerekt opdat ze uiteindelijk doodbloeden of geseponeerd worden door bevriende rechters.
Grace Poe gooide eveneens - naar het aanvankelijk leek - hoge ogen. Haar opponenten zaaiden echter twijfel over haar staatsburgerschap. Grace Poe is een geadopteerde vondeling, getrouwd met een Amerikaanen. Zelf was ze ook enige tijd Amerikaans staatsburger. Dat deed haar de politieke das om. Politici op de Filipijnen hebben het vooral druk met juridische schijngevechten.
Mar Roxas, overigens een volstrekt kleurloos figuur, had de opvolger moeten worden van Benigno 'NoyNoy' Aquino, maar hij redde het niet. Zijn running mate Leni Robredo werd wel gekozen tot Vice-President.
Als winnaar kwam Rodigo Duterte uit de bus. Duterte was burgemeester van Davao, een functie die hij afwisselend met zijn dochter vervulde, terwijl zijn zoon of dochter afwisselend het plaatsvervangerschap voor hun rekening namen. De Duterte dynastie heeft - door zijn vader - nauwe banden met de familie Marcos en Rodrigo vervulde op landelijk niveau zelf een functie tijdens de regering van president Gloria Macapagal Arroya, die na haar ambtstermijn (2001-2010) onmiddellijk aangeklaagd werd voor corruptie, maar recent vrijgesproken is door een groepje rechters van de Hoge Raad, die ze zelf benoemd had.
Ruim 16 miljoen Filipinos stemden op Duterte, omdat ze in hem de sterke man zagen, die eindelijk orde op zaken zou gaan stellen. Hij beloofde een einde te zullen maken aan de overlast ten gevolge van drugshandel en gebruik, de corruptie aan te pakken, een einde te maken aan de macht van de oligarchen, de doodstraf opnieuw in te voeren en vrede te sluiten met de communisten en de moslims. De vreedzame 'People Power' revoluties van 1986 en 2001 hadden volgens velen niet het gewenste resultaat opgeleverd. Er was niets wezenlijks veranderd. De mensen wilden verandering en die kregen ze.
Duterte begon zijn zijn oorlog tegen de drugs. Meer dan 6000 mensen verloren daarbij tot nu toe het leven zonder enige vorm van proces. Hij besloot dat voormalig dictator Ferdinand Marcos op de heldenbegraafplaats van het land begraven mocht worden. Hij accepteerde bijdragen voor zijn verkiezingscampagne van de familie Marcos en van de Cojuangcos (San Miguel Corp.) zonder die te verantwoorden. In de Senaat en het Huis van Afgevaardigden vormden zich voor een normaal mens onbegrijpelijk grote meerderheden, die weer eens bewezen, dat er van partijloyaliteit geen sprake is.
Evenmin is er sprake van gezonde oppositie. Vice-president Robredo kreeg eerst een kabinetsfunctie, maar werd later vriendelijk edoch dringend verzocht de kabinetsvergaderingen niet meer bij te wonen, waarop ze haar positie in het kabinet opgaf. Wellicht dat de liberale partij er toch nog in slaagt om een eensgezind tegengeluid te formuleren en te laten horen. Tot op heden zijn het eenlingen die kritische geluiden durven te ventileren en die worden vrijwel meteen aan de schandpaal genageld. Verder kenmerkte het eerste halve jaar van Duterte zich door een koerswijziging in de buitenlandse politiek. Weg van de Verenigde Staten. Toenadering tot Rusland en vooral China, de communisten en de moslims. In de werkelijke machtsverhoudingen veranderde er niet zo heel veel. De ene oligarchengroep werd ingeruild voor de andere. Nu is het weer de Marcos kliek die profiteert, terwijl het voorheen de Aquino vrienden waren. Sommige slimmerikken zeilen overal tussen door. De politie en het leger worden in de watten gelegd. Vooral natuurlijk de hogere echelons. De corruptie zit zo diep ingeworteld dat er geen beginnen aan lijkt. De bevolking lapt de meeste regels aan haar laars en volgt het voorbeeld dat de leiders geven.
Politiek gezien eindigt 2016 wat mij betreft in mineur. Ik denk niet dat de regering Duterte het land verder zal helpen op weg naar een gezond en corruptievrij bestel noch bij het bestrijden van de armoede en het bevorderen van onderwijs en gezondheidszorg toegankelijk voor iedereen.
Persoonlijk gezien blijven de Filipijnen voor mij een prachtig land, met heel veel mogelijkheden om te genieten en ook om een klein steentje bij te dragen aan het verbeteren van de omstandigheden. Dat is zeker de moeite waard!
No comments:
Post a Comment