Onafhankelijkheidsdag

Op 12 juni vieren de Filipinos hun onafhankelijkheidsdag. Araw ng Kalayaan. Letterlijk betekent het 'Dag van de vrijheid'. De datum grijpt terug naar de eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring die Emilio Aguinaldo, de eerste president van de Filipijnen (van 1899 tot 1901) aflegde in 1898.

Geschiedenis in het algemeen en de Filipijnse geschiedenis in het bijzonder kent veel onduidelijkheden en interpretaties. Ze wordt ook nogal eens herzien als er nieuwe feiten aan het licht komen. Daarenboven is er veelal sprake van nationale vooringenomenheid. We kijken nu eenmaal vaak naar ons verleden door een gekleurde bril.

Officieel maakte de verklaring van Aguinaldo een einde aan de Spaanse bezetting, die in 1521 begonnen was. Maar intussen was ook de Spaans-Amerikaanse oorlog begonnen, die uiteindelijk eindigde met het Verdrag van Parijs, waarin de Amerikanen de Filipijnen van de Spanjaarden overnamen en betaalden voor de aangelegde infrastructuur. En die Amerikanen waren toen niet van plan de onafhankelijkheid van de Filipijnen te erkennen. Dat deden ze pas op 4 juli 1946. De vraag is derhalve hoe lang te Filipijnen onafhankelijk zijn. Is dat 118 jaar of 70 jaar?

Tot 1962 werd 'Araw ng Kalayaan' gevierd op 4 juli. President Macapagal besloot toen echter dat het 12 juni moest worden. Daarom niet getreurd. 4 juli werd vanaf 1962 'Dag van de Republiek' en 'Dag van de Amerikaans-Filipijnse Vriendschap'. We vieren de feesten hier zoals ze vallen.

Zo zijn er ook nogal wat nationale helden. De bekendste is Jose Rizal, die op 30 december 1896 door de Spanjaarden terechtgesteld werd. Maar er is ook Andres Bonifacio en er is Lapu-Lapu, de eerste die zich in 1521 tegen de Spaanse invasie verzette en daarbij Ferdinand Magellaan om het leven bracht. De feitelijke bezetting van de Filipijnen door de Spanjaarden werd daardoor een dikke veertig jaar vertraagd. Rizal en Bonifacio hebben hun eigen feestdagen en naar Lapu-Lapu is een stad en een vis (rode koraalbaars) vernoemd. Hij figureert verder op een munt en in de wapenschilden van de Nationale Politie en de brandweer.

    


Dit jaar besteedden ook Google en Facebook aandacht aan 'Araw ng Kalayaan'. Op de zoekpagina stond een jeepney ( het nationale openbaar vervoersmiddel) versierd met de Filipijnse vlag. Pikant detail was, dat Facebook in eerste instantie de vlag verkeerd om gebruikte. De Filipijnse vlag kent een blauwe en een rode band. In vredestijd hoort de blauwe band boven te zijn, terwijl in oorlogstijd de rode band boven komt. Het 'foutje' werd snel ontdekt, Facebook bood haar excuses aan en daarmee was de oorlog weer voorbij.