Het grote plaatje

In China heerst nog steeds de communistische partij. Premier Xi Jinping heeft de touwtjes strak in handen, maar realiseert zich tegelijkertijd, dat de beweging van de groeiende middenklasse naar meer persoonlijke vrijheden een onomkeerbare is. De Cinese regering wil die ontwikkeling echter gecontroleerd plaats laten vinden. De lessen van wat er met de Sovjet Unie na 1989 gebeurd is hebben de Chinezen goed geleerd en het zal hen niet overkomen. Protesten als die in Hong Kong, zouden enige jaren geleden absoluut onmogelijk geweest zijn. Hong Kong is China en ook weer niet. Sinds Magaret Thatcher de Britse kroonkolonie teruggaf aan de Chinezen heeft de stadsstaat een bijzondere status, waar de Chinese regering liever gisteren dan vandaag vanaf wil. De Chinezen hebben ook te maken met terrorisme, vooral in de provincie Xinjiang waar Oeigoeren en Islam extremisten actief zijn. En de Chinezen zijn zo ongeveer de enigen die ‘on speaking terms’ zijn met het regime van Kim Jong-un in Noord – Korea. In feite is China de grootmacht die voor stabiliteit in Asia Pacific zorg moet dragen. De Amerikanen doen er overigens alles aan om de positie van China te ondermijnen. Obama’s versterkte aandacht voor Japan, de Filipijnen en Zuid-Korea is niet meer dan een omsingelingsstrategie richting China.  De relatie tussen China en Japan is te vergelijke met die tussen Nederland en Duitsland in het verleden. Wat de Japanners in China uitgevreten hebben is – in vergelijkng met wat de nazi’s en met name Mengele gedaan heeft – in de Westerse weergave van de geschiedenis nogal onderbelicht en vele malen erger. Dat zijn de Chinezen en ook de Filipino’s nog lang niet vergeten. Vandaar Japan’s enigszins geisoleerde positie in Asia Pacific. Kamikaze vluchten zijn door de Japanners tijdens de bezetting van de Filipijnen bedacht. Op de Filipijnen is er zelfs  nu nog een Kamikaze museum (Dizon Kamikaze Museum, Angeles City) . Ondanks Pearl Habor zijn Japan en Amerika dikke vrienden. Ondanks de oorlog tussen de Filipijnen en de Amerikanen zijn beide landen  (nog) vriendjes. Uiteindelijk gaat het in de wereldpolitiek om het scheppen van machtsevenwichten, die voorkomen, dat de een of de andere idioot uit de band springt.  Alleen in het Midden Oosten en sommige Afrikaanse landen vieren de misdadigers van het militair industrieel complex nog openlijk en naar hartelust hun verachtelijke lusten bot en verdienen daar miljarden aan. Een van de grootste kwaden die we ooit hebben laten gebeuren en waaraan absoluutr en rigoreus een einde gemaakt dient te worden is de internationale wapenhandel. Maar kijk uit, want ze gaan letterlijk over lijken.

Het heeft niet veel gescheeld of de Filipijnen waren de 51^ste Amerikaanse staat geweest. Na meer dan driehonderd jaar Spaanse bezetting en overheersing (1521-1898), kregen de Amerkanen de Filipijnen van de Spanjaarden na de Spaans-Amerikaanse oorlog (1898). Daar hadden de Filipijnse vrijheidsstrijders echter niet voor gevochten tegen de Spanjaarden en dus  kregen we de Amerikaans-Filipijnse oorlog ( 1899-1902). De ‘bezetting’ door de USA duurde tot na de tweede wereldoorlog, even onderbroken door de Japanse bezetting van de Filipijnen. Dit verklaart overigens waarom Engels (Amerikaans) vrijwel door iedereen op de Filipijnen gesproken wordt. De Filipijnen zijn vernoemd naar de Spaanse koning  Filips II, die we ook in Nederland nog wel kennen. Ferdinand Magellaan, wij kennen hem als Magelhaes,  is hier op de Filipijnen in 1521 aan zijn einde gekomen door de handen van verzetsheld Lapu Lapu. De rode koraalbaars heet op de Filipijnen nog steeds Lapu Lapu.

In 2015 treedt de ASEAN (Association of South East Asian Nations) Economic Community (ASEC) in werking. Tien landen gaan een economische unie vormen (Indonesia, Singapore, Vietnam, Thailand, Malaysia, Philippines, Laos, Brunei, Cambodia en Myanmar).  Zo ontstaat een gemeenschappelijke markt van ongeveer 650 miljoen mensen, meer dan de Verenigde Staten  en ook meer dan de Europese Unie. Het einde van de vrije markteconomie nadert echter met rasse schreden. Het model heeft teveel negatieve bijwerkingen en de basis van de theorie , die stelt dat de markt goed is voor iedereen,  blijkt niet te kloppen. Het Westen is ten dode opgeschreven en gaat ten onder aan zijn eigen hebzucht en arrogantie, als het er niet in slaagt het tij tijdig te keren en nieuwe wegen in te slaan. De inhaalslag in grote delen van Asia Pacific en ook op de Filipijnen is echter nog niet afgelopen en op sommige plekken niet eens begonnen. Het is te hopen, dat de Oosterse wijsheid voorkomt dat hetfailliete Westerse model klakkeloos gekopieerd wordt en dat vooral de financiele markten strak in de hand gehouden worden.